نحوه درخواست پناهندگى در اروپا

اشخاصى که از کشورهاى اروپاى درخواست پناهندگى مى کنند لازم است ابتدا با روش پرسش و پاسخ کارمندان دولت آشنايى پيدا کنند و خود را براى پاسخگويى به سئولات آنها آماده کنند. زمانى که شما درخواست پناهندگى ميکنيد مى بايست به شمارى از پرسشهايى که کارمندان دولت از شما ميکنند، پاسخ دهيد. اين پرسشها درباره گذشته شما، خانواده و نزديکانتان است. فراموش نکنيد که پاسخ دادن به همه آنچه که در تصميم گرفتن نهايى وزارتخانه اهميت دارد بسيار مهم است. از اين رو اجازه ندهيد چيزى فراموش شود يا ناگفته بماند. 

 در زير شمارى از پرسشهايى را که کارمندان دولت از شما ميکنند، آورده ايم تا با آنها بيشتر آشنا شويد. شماره بندى و پس و پيش بودن آنها در درجه اول اهميت نيست. آنچه که شما بايد به آن دقت کنيد این است که داستان زندگى خود را آنگونه که لازم است توضيح دهيد و بهم وصل کنيد. تلاش کنيد که آنچه را که تعريف ميکنيد از روى نظم و ترتيب زمانى باشد تا براى شنونده و خواننده گيج کننده نشود. 

هر چه شما پراکنده و بدون ترتيب دلایل خود را بازگو کنيد امکان بوجود آمدن سؤتفاهم براى وزارتخانه ها و مقامات امور پناهندگی زياد خواهد شد؛ و در نهايت شما هستيد که شايد پاسخ منفى دريافت کنيد و مجبور به ترک کشور شويد. شما باید براى کسب حق پناهندگی در کشورهاى پناهنده پذير قبل از معرفی خود روى سوالهاى زير کار کرده باشيد. اين اصلى ترين سئوالاتی است که از شما به عنوان پناهنده در دادگاهها، اداره مهاجرت، و يا پليس هاى مرزى و کمیساریایی عالی پناهندگان سازمان ملل پرسيده ميشود

- چرا کشور خود را ترک کرديد؟ - چگونه به اين کشور رسيديد، از چه راهى؟ 

- چه وقت به اينجا رسيديد؟ - از چه طريقى؟ 

- نام و نام خانوادگى؟ - تاريخ تولد؟ - اسم پدر و مادر و شغل آنها؟ 

- کجا و در کدام شهر زندگى ميکرديد؟ - آدرس محل زندگى؟ 

- پدر و مادر شما کجا زندگى ميکنند؟ - شغل و نحوه امرار معاش آنها؟ 

- شغل خودت و تخصص هاى حرفه اى؟ - ميزان تحصيلات؟ 

- در کدام مدرسه درس خوانده ايد، اسم و محل مدارسی که در آنها تحصیل کرده اید نام ببريد؟ 

- آيا ازدواج کرده ايد؟ - نام همسر شما چيست؟ - شغل و نحوه امرار معاش ايشان و تعداد فرزندان؟ 

- موقعيت امنيتى همسر شما چگونه است، آيا وضعیت وی  هم در خطر است؟ 

-تعداد فرزندان؟ - تعداد برادر و خواهر چطور؟ - چکار ميکنند؟- سن ايشان(فرزندان، خواهر و برادر) 

- با دقت هر بلايى که به سر شما و خانواده شما در رابطه با فعاليت سياسى آمده است از جمله تعقيب، بازداشت، آزاد شدن از زندان، شکنجه، تفتیش و خانه گردی، مصادره اموال و مانند آنها را توضيح دهيد. آيا به غير از فعاليت سياسى به دلايل ديگرى همچون باور مذهبى، نژاد، جنسيت يا متعلق بودن به يک گروه اقليت، تحت تعقيب و آزار قرار گرفته ايد؟ در دوره هاى متفاوت چگونه تحت تعقيب، آزار و شکنجه قرار گرفته ايد؟  اینها را با دقت و بدون تناقض توضیح دهید.  سعی کنید در مقابل پرسشهای پلیس و کارمندان دولت داستان سرای نکنید آز آنجای که گفته های شما ثبت می شود  و به پرونده چند صفحه ای تبدیل میشود سعی کنید به پرسشهای آنها پاسخ گویا و کوتاه بدهید تا هنگام بررسی سروتای گفته های شما معلوم و قابل فهم باشد. 

- سابقه فعاليت سياسى خود و  خانواده؟ - چطور شد که موقعيت شما به خطر افتاد؟ 

- سابقه دستگيرى و زندان ، چند مورد و در چه تاريخهايى؟ 

- چه مدت زندانى بوديد(چند ماه و يا چند سال)؟ - در کدام زندان؟ - زندانى که شما در آن بسر مى بردى در کجا قرار گرفته است؟ - چند نفر زندانى در آن وجود داشت؟ - شکل داخل و بيرون زندان چگونه است؟

- نحوه دستگيرى مثلا براى شما نامه فرستاده بودند، در محل کار دستگير شديد و يا در منزل؟ - در چه ساعاتى از شب و يا روز؟ - مامورينى که شمارا دستگير و يا جلب کردند چند نفر بودند؟

- به وسيله چه نيرويى دستگير شديد؟ نيروى انتظامى، امر به معروف و نهى از منکر، مفاسد اجتماعى و يا لباس شخصى ها؟!!  توجه داشته باشید هر کدام از آن نیروها برای وظایف و ماموریتهای مشخصی ساخته شده اند. برای نمونه شما نمی توانید بگوئید ماموران امر به معروف من را به جرم فعالیت سیاسی دستگیر کرده اند.

- آيا اشخاص ديگرى نيز در ارتباط با شما دستگير شدند، اگر ممکن است نام ببريد؟

- آيا هنگام تفتيش منزل شما، مأمورين اسنادى و يا چيز ديگرى که جرم شما را اثبات کند پيدا نمودند؟

- نحوه فرارتان از ايران به چه صورت بود؟ - با چه وسيله اى و از چه طريقى فرار کرديد؟ - قاچاقچى را چگونه پيدا نموديد؟ - اسم قاچاقچى شما چى بود؟ - آيا از ايران تا اينجا همان قاچاقچى را همراه داشتى؟ -چند روز طول کشيد تا به این کشور رسیدید؟ - از طريق چه مرزهايى؟

-آیامدارکى، مثل پاسپورت، کارت شناسايى، گواهى نامه و غيره به همراه دارید؟ توجه داشته باشید مدارک نامبرده برای آنها بسیار مهم است.

- اسناد ديگرى که نشان دهد موقعيت شما به خطر افتاده است، با خود داريد؟

- آيا تاکنون فرد و يا افرادی از خانواده شما زندانى، فرارى، اعدام و يا تحت تعقيب و پيگرد قانونى قرار گرفته است؟

-اگر چنين بوده به طور مشخص اسم و چگونگى و تاريخ آن را بيان کنيد؟ -مثلا در چه تاريخى؟-به چه جرمى؟

-چرا فعاليت سازمانى شما لو رفته بود؟ -چه مدارکى از شما گرفته بودند؟

- شکل فعاليت سياسى و سازمانى شما چگونه بود؛ علنى، نيمه علنى و يا کاملا مخفى بود؟ - با چه سازمانى فعاليت مى کرديد؟ - تاريخ آشنايى و شروع فعاليت شما با اين سازمان؟ - آشنايى از چه طريقى روزنامه، نشريه، راديو، سايتهاى اينترنيتى و يا اشخاص و عناصر فعال سازمان مربوطه کدام يک؟ - با چه پاسپورتى آمديد؟ پاسپورت شما چه رنگى بود؟ - آيا مى دانيد پاسپورتى که شما با آن آمده ايد مربوط به کدام کشور بود؟

- حال روحى شما چگونه است؟

- مذهب شما چيست؟

- گفتيد از طريق همسرتان تهديد به مرگ شده ايد چرا؟ - بجرم رابطه خارج از ازدواج- با چه کسى؟ اسم شخص؟ - اسم و آدرس شخصى که با شما رابطه داشته است؟ - در صورت امکان سن و سال وى را بيان کنيد؟- تاريخ شروع و آشنايى با وى؟ اکنون از وی خبر دارید؟

- آيا تهديد شديد؟ به وسیله چه کسی؟ چگونه اين تهديد صورت گرفت چاقو، اسلحه و يا از طريق ديگرى؟ - چگونه از دستشان فرار کرديد؟ شب بود يا روز؟ بعدا به کجا رفتيد؟ چگونه از زندان آزاد شديد با قيد ضمانت پول نقدى، وثیقه و يا اينکه حکم زندانتان تمام شده بود؟

- محکوم به زندان شديد؟- چند سال حکم داشتيد؟ در کدام زندان بوديد؟ آيا در زندانهاى ديگرى هم بوديد؟ در زندانى که شما بوديد چند نفر زندانى بودند؟ -چرا بعد از آزاديتان از زندان نمى توانستيد در ايران بمانيد؟ آيا فرزند بزرگترى در ايران داريد؟ چند سال سن دارد و سرپرستى وى به عهده چه کسانى است؟ 

- آيا کسى و يا کسانى از خويشاوندان شما در خارج کشور زندگى مينمايند؟ - آيا تا کنون از کشورهای اروپایی  به قصد سفرتقاضاى ويزا کرده ايد؟ بویژه بسیار مهم است در کشوری که از آن درخواست پناهندگی می کنید اگر از قبل از آن درخواست ویزا کرده اید باید در مصاحبه اعلام کنید و دلایل آن را نیز بیان کنید.

- آيا تاکنون از این کشور و يا کشورهاى ديگرى در خواست پناهندگى کرده ايد؟

- شما به عنوان اقليت مذهبى، همجنسگرا و يا زنى که بخاطر مسايل اخلاقى از طرف شوهر، برادر و يا هر عضوى از خانواده تهديد به مرگ شده باشيد بايد بتوانيد تاريخ، شواهد و چگونگى به وقوع پيوستن کل ماجرا و پروسه فرار از آن را توضيح دهيد؟

-پس از آنکه کشور خود را ترک کرديد نسبت به دوستان و خانواده و ديگران که در آنجا مانده اند احساس گناه ميکنيد؟- احساس ميکنيد به آنها مديون هستيد؟ اگر پاسخ مثبت است تا آنجا که ميتوانيد آن را بشکافيد. چه زمانى شما در اين فکر افتاديد که کشور خود را ترک کنيد؟ در اين رابطه چه احساسى داشتيد؟

- توجه داشته باشيد که شب قبل از مصاحبه خوب بخوابيد و سعى کنيد که در آرامش کامل و بدور از هر گونه اضطراب و پريشانى به مصاحبه برويد

هنگام درخواست پناهندگى در صورت داشتن همسر و يا فرزند در ايران و کشورهاى همجوار و همچنين در صورت تمايل به آوردن آنها بعد از کسب حق پناهندگى لازم است هنگام مصاحبه اسامى آنها را با مقامات پناهندگى در ميان بگذاريد. معمولا کسانى که بوسيله ويزا و از طريق قانونى وارد کشور مى شوند در صورت درخواست پناهندگى شانس بسيار کمى خواهند داشت، مگر اينکه دلايل بسيار قوى و قانع کننده اى به مقامات ادارى ارائه داده باشند. شما بعنوان پناهنده در صورت گرفتن جواب منفى، بر طبق قانون پناهندگى در بسیاری از کشورهای اروپایی از طريق ازدواج نيز اجازه اقامت نخواهيد يافت مگر اينکه در چنین صورتی به کشور خود بازگرديد و از آنجا درخواست اقامت از طریق کنید و مراحل قانونى را در بگذرانید. توجه داشته باشید ازدواج قبل از جواب منفى مى تواند بر شانس متقاضى پناهندگى بيافزايد. اما تعيين کننده نيست. 

 هنگام طرح موضوع ازدواج، مقامات امور پناهندگى از شخص متقاضى سؤال ميکنند که آيا میخواهید پرونده شما از طريق ازدواج مورد بررسى قرار گيرد يا از طريق همان کيس پناهندگى؟ در جواب به اين سوال بهتر است بگوئيد بر اساس پرونده پناهندگى ام، چون به خودی خود ازدواج هم به عنوان يکى از دلايل اخذ اقامت به شخص متقاضى به حساب ميايد مگر اينکه شخص متقاضى، بر اساس قوانين پناهندگى دلايل کافى ارائه نداده باشد. 

  کسانى که در ديگر کشورهاى اروپايى پاسخ منفى گرفته باشند، درخواست مجدد پناهندگى آنها در کشور ديگرى پذيرفته نمى شود مگر اينکه خلاف آن را اثبات کنند. در صورتى که ادارات امور پناهندگى تشخيص دهند شخص متقاضى با ويزاى کشورهاى حوزه شينگن آمده است به همان کشور صادر کننده ویزا بازگردانده میشود. اما افراد می توانند در کشوری که ویزای آنجا را به همراه دارند

در خواست پناهندگی نمایند ولی باید دلیل کافی برای اعلام پناهندگی خود داشته باشند. 

طرح سؤال 

آيا کسى که با ويزاى فاميلى دعوتنامه  آمده باشد مى تواند درخواست پناهندگى کند؟ در پاسخ بايد گفت که بله مى تواند اما بايد دلايل کافى و قانع کننده به مقامات پناهندگى ارائه دهد، به شرط آن که: ١- آخرين اعضاى خانواده باشد، پدر يا مادر پير و تنهايى باشد که از تامين  زندگى و توان کارى برخوردار نباشد ٢- بدون سرپرست و عدم برخوردارى از مراقبت اعضای خانواده و خویشاوندان درجه اول باشند ٣- فرزند زير سن قانونى باشد. 4- از طريق ازدواج آمده باشد. دليل ديگر این است هنگامی که در حال سفر در خارج از ایران بسر می برید برای خود و اطرافیانت شرایطی پیش میاید برای بازگشت به کشور با موانع جدی مواجه شوید و در این رابطه شواهد کافی داشته باشید. 

 قانون دابلين

قانون دابلين يک توافق مشترک بين همه کشورهاى اتحادیه اروپاست. بر اساس اين قانون در صورتى که هر متقاضى پناهندگى در هرکدام از اين کشورها جواب منفى و نهايتا اخراج گرفته باشد در هيچ يک از ديگر کشورهاى اروپاى و تصويب کننده اين قانون حق درخواست پناهندگى وى پذيرفته نخواهد شد. از نظر کشورهاى اروپايى شاهراه اصلى ورود پناهندگان به اروپای غربی يونان و ايتاليا مى باشد. براى جلوگيرى و سخت تر کردن هرچه بيشتر ورود پناهندگان به اروپا شبکه اى براى رديابى پناهندگانى که ازطريق اين کشورها وارد میشوند ساخته اند که به محض تشخيص آنها را به همان کشورها باز مى گردانند. اين رديابيها فقط از طريق انگشت نگارى صورت مى گيرد. فرد پناهجو تنها درصورتی به کشور دیگری بازگردانده می شود که در آن کشور اثرانگشت داشته و ثبت نام شده باشد. 

اسامى کسانی که زمانی به هر دلیل در کشورمحل اقامت خود از کشور دیگری درخواست  ويزا کرده باشند نام و مشخصات آنها حداقل تا پنج سال  درشبکه اينترنتى اداره امور مهاجرين آن  کشورباقی خواهند ماند. به همین دلیل هنگام درخواست پناهندگی در سالهای بعد البته در همان کشور تقاضای قبلی مشخص می شود و مورد سئوال قرار می گیرد. بر طبق توافق دیگر از 15 ژانويه 2003 پناهندگان به محض ورود به هرکدام از اين کشورها انگشت نگارى و اسامى آنان در شبکه کامپيوترثبت خواهد شد. از اين تاريخ بچه هاى بالايى ١٤ سال نيز انگشت نگارى خواهند شد 

(طرح سؤال)

آيا به بیماران حق پناهندگى تعلق مى گيرد؟ بلى در صورتى که قبلا خود را به کشورهاى اروپايى رسانده باشند و دارو و درمانى که به آن نياز دارند، در کشورى که از آن آمده اند موجود نباشد. اما مراحل بسيار پيچيده و دشوارى در پيش خواهد داشت. لازم به توضيح است که سياست کل کشورهاى پناهنده پذير بر اين اساس است که از پذيرفتن پناهنده طفره رفته و سر باز زنند و اين، کار متقاضى پناهندگى را صد چندان دشوار کرده و دول پناهنده پذير بدين صورت قلعه اى سخت به دور کشورهاى خود کشيده و راه را بر انسانهايى که براى يک زندگى امن و آرام قصد سفر کرده و سختى راه را به جان خريده اند مسدود و غير قابل نفوذ کرده اند.